Đức Hồng y Felipe Arizmendi
Chúng ta hãy học nghệ thuật và đức tính lắng nghe, cho dù không phải lúc nào chúng ta cũng đồng ý với ý kiến của người khác; Chúng ta hãy chờ đợi thời điểm để đưa ra quan điểm của mình, nhưng với sự tôn trọng và yêu thương
NHÌN NHẬN
Chúng ta biết có những người thích nói và nói nhiều về mọi thứ, như thể họ là chuyên gia về mọi chủ đề. Họ không lắng nghe người khác, hoặc họ coi thường những gì người khác nói như thể chỉ mình họ am hiểu về cuộc sống, về lịch sử và về hiện thực. Họ làm ra vẻ mô phạm, viển vông và tự phụ, do đó, dần dần những can dự của họ khiến người khác khó chịu, họ luôn nghĩ ra những điều giống nhau, họ bị phớt lờ và không còn được lưu tâm nữa.
Trong Giáo Hội, cũng không thiếu những người trong chúng ta nói nhiều và thích nói về mọi lãnh vực; Chúng ta trở thành người phán xét những gì người khác nói, như thể chỉ có chúng ta mới biết được toàn bộ sự thật. Chúng ta không biết lắng nghe, dễ dàng xúc phạm những người có suy nghĩ và hành động khác biệt, đó là lý do tại sao chúng ta dễ đưa ra những quyết định thiếu hiệu quả.
PHÂN ĐỊNH
Trong Tông huấn Amoris laetitia, Đức Thánh Cha Phanxicô dạy rằng:
Đối thoại là một cách thức ưu việt và thiết yếu để sống…Nhưng điều đó đòi một quá trình thực tập lâu dài và cam go. […] Cách chúng ta đặt câu hỏi và trả lời, cung giọng được sử dụng, lựa chọn thời điểm, và nhiều yếu tố khác nữa có thể là những điều kiện định đoạt phẩm chất giao tiếp của chúng ta. Hơn nữa, cần luôn luôn phát triển một số thái độ diễn tả tình yêu và thúc đẩy sự đối thoại đích thực.
Hãy dành thời gian, khoảng thời gian chất lượng để lắng nghe một cách kiên nhẫn và chú ý, cho tới khi người kia diễn tả hết mọi điều mà người ấy cần nói. Điều này đòi hỏi ta phải khổ chế bản thân để không lên tiếng khi chưa phải lúc. Thay vì đưa ra một ý kiến hay một lời khuyên, chúng ta cần bảo đảm rằng mình đã nghe mọi điều người kia muốn trình bày. Điều này bao hàm việc giữ thinh lặng nội tâm để lắng nghe người khác mà không bị tác động do tâm tưởng: đừng hấp tấp, hãy đặt qua một bên tất cả các nhu cầu và lo toan cấp thời riêng của bạn, và hãy dành chỗ để lắng nghe.
Hãy phát triển thói quen trao tầm quan trọng thực sự cho người kia. Điều này có nghĩa là biết trân trọng họ, nhìn nhận quyền tồn tại của họ, quyền suy nghĩ theo cách riêng và quyền được hạnh phúc của họ. Đừng bao giờ chế giễu những gì họ nói hay nghĩ, ngay cả khi bạn cần diễn tả quan điểm riêng của mình. […] Mỗi người đều có một kinh nghiệm sống khác, mỗi người nhìn sự vật từ một quan điểm khác. […] Bạn phải cố đặt mình vào chỗ của người ấy, và hiểu ra những bận tâm sâu xa nhất của người ấy.
Hãy cởi mở trong suy nghĩ, đừng tự khép lại để mình mắc kẹt trong một vài ý kiến và quan điểm giới hạn của mình, nhưng hãy sẵn sàng để thay đổi hay bổ túc ý kiến của mình. […] Sự hiệp nhất mà chúng ta cần tìm không phải là sự đồng dạng, nhưng là một sự hiệp nhất trong khác biệt, hoặc sự khác biệt được hòa giải.
Sự hiệp thông huynh đệ được làm cho phong phú bằng sự kính trọng và trân trọng những khác biệt trong một nhãn giới bao quát giúp thăng tiến thiện ích chung. Chúng ta cần giải phóng chính mình khỏi cái cảm nghĩ rằng tất cả chúng ta đều phải giống như nhau. Điều quan trọng là khả năng nói lên những gì mình nghĩ mà không gây tổn thương cho người khác; cần phải lựa lời mà nói và lựa cách nói làm sao để được người kia chấp nhận cách dễ dàng hơn, nhất là khi thảo luận những vấn đề gay cấn; việc nêu những ý kiến phê bình của mình đừng bao giờ gắn với việc xả cơn giận như một hình thức trả thù, và tránh giọng điệu dạy đời chỉ cốt tấn công, châm chọc, tố cáo và gây tổn thương.
Hãy bày tỏ tình cảm và sự quan tâm đối với người kia. Tình yêu vượt qua cả những rào chắn tệ hại nhất. […] Thật quan trọng việc đặt nền quan điểm của mình trên những lựa chọn, những niềm tin hay những giá trị vững chắc, chứ không đặt trên nhu cầu thắng một cuộc tranh cãi hay nhu cầu chứng minh rằng mình đúng” (số 136-140).
HÀNH ĐỘNG
Bạn và tôi, liệu chúng ta có biết lắng nghe chăng? Liệu chúng ta có phải là một trong những người nói đủ thứ chuyện và xúc phạm người khác chăng? Chúng ta hãy học nghệ thuật và đức tính lắng nghe, ngay cả khi chúng ta không phải lúc nào cũng đồng ý; Chúng ta hãy chờ đợi thời điểm để đưa ra quan điểm của mình, nhưng với sự tôn trọng và yêu thương.
Nt. Anna Ngọc Diệp, OP