Tại Đại Thính đường Phaolô VI sáng thứ Hai ngày 29.01, Đức Thánh Cha đã tiếp đón Ban Giám đốc và nhân viên của kênh truyền thông TV 2000 và Radio InBLu của Hội đồng Giám mục Ý, nhân dịp kỷ niệm 25 năm thành lập. Sau đây là bài Diễn từ của Đức Thánh Cha:
DIỄN TỪ ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ
DÀNH CHO BAN GIÁM ĐỐC VÀ NHÂN VIÊN CỦA TV2000 VÀ RADIO INBLU
Đại Thính đường Phaolô VI
Thứ Hai, ngày 29 tháng 01 năm 2024
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Tôi rất hân hạnh chào đón anh chị em nhân kỷ niệm 25 năm thành lập đài truyền hình TV2000 và kênh Radio inBlu2000. Tôi xin chào Đức Tổng Giám mục Giuseppe Baturi, Tổng Thư ký Hội đồng Giám mục Ý, và Đức Tổng Giám mục Piero Coccia, chủ tịch Tổ chức “Truyền thông và Văn hóa” và “Rete Blu”, cùng tất cả anh chị em đang làm việc trong các phương tiện truyền thông này.
Mười năm đã trôi qua kể từ cuộc họp mặt lần trước của chúng ta với nhiều thay đổi trong bối cảnh truyền thông. Đổi mới công nghệ đã thay đổi phương pháp sản xuất và sử dụng nội dung; và giờ đây trí tuệ nhân tạo “đang làm thay đổi triệt để thế giới thông tin và truyền thông và, qua đó, cả những nền tảng của sự chung sống dân sự” (Sứ điệp Ngày Thế giới Truyền thông Xã hội lần thứ 58).
Tuy nhiên, trong vòng xoáy này, dường như không chỉ lôi kéo những người làm việc trong ngành mà còn tất cả chúng ta, ở một mức độ nào đó, vẫn có một số nguyên tắc cố định, giống như những vì sao mà chúng ta có thể nhìn vào để định hướng và không lạc lối. Và điều này đặc biệt liên quan đến anh chị em, những người cùng với nhật báo “Avvenire” và Sir Agency, có một sự liên kết rất cụ thể: Hội đồng Giám mục Ý. Đây không phải là một hạn chế mà là một biểu hiện của sự tự do cao cả, bởi vì nó nhắc nhở chúng ta rằng truyền thông và thông tin luôn bắt nguồn từ con người. Và hơn nữa, sự liên kết này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thể hiện đức tin trong văn hóa, nhất là qua chứng từ, kể những câu chuyện trong đó bóng tối bao quanh chúng ta không dập tắt được ánh sáng hy vọng. Điều cốt yếu là phải nhớ và sống sự liên kết này. Đây là lý do tại sao tôi muốn gửi tới anh chị em 3 từ để tiếp tục trên lộ trình công việc của mình.
Trước hết là sự gần gũi, trở nên thân cận. Mỗi ngày, qua truyền hình hoặc truyền thanh, anh chị em trở nên gần gũi với dân chúng, những người xem anh chị em như những người bạn mà nhờ đó họ nhận được thông tin, những người mà họ có thể dành thời gian vui vẻ hoặc bắt đầu khám phá những thực tế, trải nghiệm và địa điểm mới. Và sự gần gũi này còn mở rộng đến các lãnh thổ và vùng ngoại biên nơi người dân sinh sống. Tôi thích nghĩ rằng sự gần gũi là một trong những phẩm tính của Thiên Chúa, Đấng đã trở nên gần gũi với chúng ta. Có 3 điều làm cho Thiên Chúa trở nên hữu hình: sự gần gũi, Thiên Chúa trở thành người lân cận; sự dịu dàng – Thiên Chúa dịu dàng; và lòng trắc ẩn, Thiên Chúa luôn tha thứ. Đừng quên điều này: sự gần gũi, lòng trắc ẩn, và sự dịu dàng. Tôi khuyến khích anh chị em hãy tiếp tục tạo ra các mạng lưới, dệt nên các mối liên kết, nói lên những điều tốt đẹp và thiện hảo của cộng đoàn chúng ta - với sự gần gũi - và tạo ra những nhân vật chính vốn là những người thường chỉ là những nhân vật phụ hoặc thậm chí không được coi trọng. Truyền thông – như chúng ta biết – có nguy cơ chiều theo một số logic thống trị nhất định, luồn cúi trước quyền lực, hoặc thậm chí tạo ra tin giả. Đừng nhượng bộ chiều theo cám dỗ; hãy lội ngược dòng, hãy dấn thân đi tới mọi nơi và gặp gỡ mọi người. Chỉ bằng cách này anh chị em mới có thể “chân thực trong ơn gọi”, như một trong những phương châm trước đây anh chị em thường nói. Và đừng bao giờ quên những người bị gạt ra bên lề, những người nghèo khổ, những người cô đơn, và tệ hơn, những người bị bỏ rơi.
Sau từ gần gũi, từ thứ hai tôi muốn gửi tới anh chị em là trái tim, theo ý nghĩa Kinh Thánh và truyền thống Kitô giáo. Trong những năm gần đây, anh chị em thường gặp từ này trong các Sứ điệp Ngày Thế giới Truyền thông Xã hội. Có vẻ lạc lõng khi liên kết trái tim với thế giới công nghệ, cũng như thế giới truyền thông hiện nay, nhưng mọi thứ đều bắt nguồn từ đó. Bạn không thể quan sát một sự việc, bạn không thể phỏng vấn ai đó, bạn không thể nói điều gì đó nếu không phát xuất từ con tim. Thật vậy, truyền thông không chỉ giới hạn ở việc truyền tải một lý thuyết hay thực hiện một kỹ thuật, nhưng là một nghệ thuật lấy trung tâm là “sự mở lòng để có được thái độ gần gũi” (Tông huấn Evangelii Gaudium, 171). Điều này giúp chúng ta nhường chỗ cho người khác – thu nhỏ “cái tôi” lại một chút, giải thoát mình khỏi xiềng xích của thành kiến, nói lên sự thật mà không tách sự thật khỏi đức ái. Đừng bao giờ tách sự thật khỏi trái tim! Và sau đó, hãy can đảm. Không phải ngẫu nhiên mà từ “can đảm” (courage) lại bắt nguồn từ cor - trái tim. Những người có trái tim cũng có can đảm để thay thế, mà không trở nên luận chiến hay hung hăng; trở nên đáng tin, không đòi hỏi áp đặt quan điểm của mình; trở thành người xây dựng những cây cầu. Và điều này rất quan trọng: Chúng ta có thể ví người truyền thông như một cây cầu, bởi vì người truyền thông nhất thiết phải là người xây dựng những cây cầu.
Và từ thứ ba là trách nhiệm. Mỗi người phải thực hiện phần việc của mình để đảm bảo rằng mọi hình thức truyền thông đều khách quan, tôn trọng nhân phẩm và lưu tâm đến công ích. Bằng cách này, chúng ta sẽ có thể hàn gắn những rạn nứt, biến sự thờ ơ thành sự chào đón và các mối tương quan. Nghề nghiệp của anh chị em là một trong những nghề có đặc tính của một ơn gọi: anh chị em được mời gọi trở thành những sứ giả, những người thông tin với sự tôn trọng, với năng lực, chống lại sự chia rẽ và bất hòa. Và hãy luôn nhớ rằng ở trung tâm của sự phục vụ, ở trung tâm của mỗi bài viết, ở trung tâm của mỗi chương trình, chính là con người: đừng quên điều này. Chính đây là điều mang lại ý nghĩa cho truyền thông.
Anh chị em thân mến, 10 năm trước anh chị em đã thực hiện một giai đoạn đánh giá lại và tổ chức lại công việc của mình; trong những ngày này, anh chị em đã bổ sung thêm một phần nữa với việc ra mắt ứng dụng mới. Mong sao điều này góp phần vào việc truyền thông với sự gần gũi, trái tim, và trách nhiệm. Hãy tiến bước trên lộ trình này, hãy nhớ đến điều Thánh Phanxicô de Sales, bổn mạng của anh chị em, đã nói: “Không phải bởi sự vĩ đại của các hành động của chúng ta, nhưng bởi tình yêu mà chúng ta thực hiện chúng” (Spiritual Retreats). Chúng ta làm vui lòng Chúa không phải bởi sự vĩ đại của những công việc của mình, nhưng bởi tình yêu mà chúng ta làm những việc ấy. Tôi ưu ái ban phép lành cho anh chị em. Và xin anh chị em cũng nhớ cầu nguyện cho tôi. Xin cảm ơn!
Nt. Anna Ngọc Diệp, OP