Ngày 24 tháng 01
THÁNH PHANXICÔ SALÊSIÔ
Giám mục, Tiến sĩ Hội Thánh
(1567-1622)
Hôm nay Giáo hội mừng kính Thánh Phanxicô Salêsiô vị thánh được xem là người có tính cách hiền hòa nhất trong Giáo Hội. Thánh nhân có một câu nói rất nổi tiếng: “Một giọt mật thì bắt cả bầy ruồi, chứ cả thùng giấm thì chẳng tóm được con nào.” Ta hãy cùng nhau học hỏi giọt mật những nhân đức của Ngài trong hành trình sống chứng nhân đức tin.
Phanxicô Salêsiô sinh ngày 21/ 8/ 1567 trong một gia đình quý tộc nhưng đạo đức thánh thiện ở miền Salêsiô, nước Pháp. Ngay từ thưở nhỏ, Phanxicô đã âm thầm ước nguyện trở thành linh mục để phục vụ Chúa, nhưng người cha lại hy vọng con mình sẽ theo nghiệp luật sư và chính trị.
Là một người thông minh và đầy tài năng, khi 13 tuổi Phanxicô được cha mẹ gửi đến đại học Paris. Đến năm 24 tuổi Phanxicô nhận bằng tiến sỹ luật dân sự và giáo luật tại đại học Padua. Trong những năm này, Phanxicô cũng học thêm thần học. Dù miệt mài với sách vở nhưng khao khát tận hiến cho Chúa nơi Phanxicô không hề suy giảm, nhưng Phanxicô vẫn giấu cha về ước vọng của mình. Hơn nữa, để cha vui lòng, Phanxicô cũng học đấu kiếm và cưỡi ngựa.
Và rồi, chính trong một lần cưỡi ngựa Phanxicô đã học biết được Thánh ý Chúa. Hôm đó, Phanxicô bị té ngựa ba lần. Cứ mỗi lần té, thì thanh gươm tuột ra khỏi bao kiếm và cả hai rơi xuống tạo thành hình thập giá. Nhận ra ý Chúa, Phanxicô trở về thưa với người cha về ý định dâng hiến cho Chúa trong ơn gọi linh mục, và từ chối cuộc hôn nhân sắp đặt của gia đình.
Được như lòng sở nguyện, năm 1595, Phanxicô thụ phong linh mục, và được đề cử làm nhà hộ giáo chống lại bè rối Calvin. Suốt 3 năm, cha Phanxicô rảo bước khắp vùng đồng quê để khuyên răn những người trong giáo phái này trở về với niềm tin công giáo. Dù bị đối xử lạnh nhạt, bị ném đá, nhưng luôn nhẫn nại, cha chọn lối sống nghèo để làm chứng cho lời giảng của mình. Khi không được ai lắng nghe, không được ai mở cửa chào đón, cha luồn những tờ giấy nhỏ vào khe cửa hoặc bậc thềm nhà của người dân để giải thích tín lý chính thống của Giáo Hội Công Giáo. Rồi khi các vị phụ huynh không lắng nghe, cha Phanxicô đến với các trẻ em. Khi thấy cha rất dễ thương và chơi với con của họ, nhiều người bắt đầu nói chuyện với cha. Nhờ sự kiên trì và nhẫn nại cách phi thường, cha đã lay động được nhiều tâm hồn, đưa họ trở về với giáo hội. Người ta kể lại rằng, thánh nhân đã đem hơn 40.000 người trở về với Giáo Lý Công Giáo.
Năm 1602, vì đức vâng lời, cha Phanxicô trở thành Giám mục của Geneva. Vào năm 1604, tại Dijon, một hôm vị giám mục nhìn thấy một quả phụ chú tâm lắng nghe bài giảng của mình - một người mà ngài đã nhìn thấy trong giấc mơ. Đó chính là thánh nữ Jane Frances de Chantal. Khi hai người kết bạn với nhau thì cũng là lúc cả hai cùng tiến bước trên đường thánh thiện. Thánh Jane xin giám mục Phanxicô làm cha linh hướng cho mình trên con đường thần bí. Dưới ảnh hưởng của Jane, đức cha Phanxicô cũng trở thành nhà thần bí trên con đường tu đức, kết hợp với Chúa. Năm 1601 cùng với Thánh Jane, ngài thành lập Dòng Chị Em Thăm Viếng.
Là người làm việc không ngừng nghỉ, đức cha Phanxicô không bỏ lỡ một cơ hội nào để nói về Chúa. Thậm chí ngài còn dạy giáo lý cho người điếc để giúp họ được xưng tội và rước lễ lần đầu. Ngài viết: “Có quá nhiều người đến với tôi để tôi phục vụ họ. Tôi không còn thời gian để mà nghĩ về bản thân mình. Từ thẳm sâu tâm hồn, tôi nguyện xin Danh Chúa được chúc tụng.” Đức cha Phanxicô tin rằng, mỗi Kitô hữu đều được mời gọi sống thánh thiện và nên thánh ngay trong bậc sống của mình. Chính ý tưởng này đã gợi hứng cho công đồng Vaticanô II về ơn gọi nên thánh phổ quát của mỗi người trong bậc sống riêng của họ.
Đối với thánh Phanxicô, trong đời sống cầu nguyện, tình yêu đối với Chúa là một tình yêu đầy lãng mạn, một trái tim đầy đam mê và môi miệng tràn đầy lời ngợi ca, và là một tình yêu với những hành động cụ thể. Theo đó, những ai yêu mến Chúa sẽ luôn nghĩ về Chúa, muốn thuộc về Chúa, được thôi thúc bởi Chúa, luôn nói về Chúa, và khắc tên Giêsu vào trái tim mình. Thánh nhân viết: “Trong suy niệm, khi bạn hướng nhìn về Chúa, tâm hồn bạn sẽ tràn đầy Chúa. Hãy bắt đầu lời kinh nguyện của bạn dưới sự hiện diện của Chúa.” Ngài tin rằng chìa khóa của tình yêu chính là đời cầu nguyện, còn hành động chính là sự kiểm nghiệm cho đời cầu nguyện. Với Thánh nhân, tội lớn nhất chính là sự xét đoán tha nhân và ngôi lê đôi mách. Do đó, ta hãy tha thứ và dịu dàng với tha nhân như với chính mình.
Ngài qua đời vào ngày 28/ 12/ 1622 với lời khuyên sau cùng: Các con hãy sống đức khiêm nhường.
Giám mục Phanxicô Salêsiô được Đức Alêxandria VII phong chân phước năm 1661 và ghi tên vào sổ bộ các Thánh năm 1665. Đến năm 1877, Đức Piô IX nâng ngài lên bậc Tiến sĩ Hội Thánh. Năm 1923, Pio XI đặt thánh nhân làm bổn mạng các nhà văn và nhà xuất bản công giáo. Ngài cũng là quan thầy của người khiếm thính, nhà báo, và giáo dục người lớn.
Qua lời bầu cử của thánh nhân, xin cho mỗi người chúng ta biết đào sâu đời sống nội tâm của mình trong Chúa và để tình yêu ấy diễn tả ra bên ngoài bằng lối sống hiền lành và kiên nhẫn với chính mình cũng như với người khác, vì chính đời sống ấy là dấu chứng hùng hồn nhất để lôi kéo mọi người đến với Chúa. Amen.
Nt. Anna Kim Anh OP tóm lược