CATARINA SIENA, MẪU GƯƠNG SỐNG CHO NGƯỜI TRẺ
Trong một xã hội hiện đại, với sự phát triển không ngừng của khoa học kỹ thuật, cuộc sống của con người bị bao vây bởi rất nhiều thứ công nghệ, máy móc. Thay vì tạo ra chúng để phục vụ con người thì con người đang dần trở thành nô lệ cho một nền công nghiệp máy móc. Hay nói như bác sĩ người Đức Spitzer “Phương tiện truyền thông kỹ thuật số khiến người ta béo lên, ngốc nghếch ra, hung hăng thêm, rồi bệnh hoạn, cô độc, bất hạnh”. Đặc biệt là người trẻ, họ đang dần rơi vào một lối sống “nghèo nàn, cũ kỹ”, mất đi sự vui tươi, trẻ trung, lòng hăng say và nhiệt huyết.
Dám sống cho ước mơ, lý tưởng
Một trong những cám dỗ của người trẻ hiện nay là sự lo âu, sợ hãi. Họ sợ thất bại nên tạo dựng một cuộc sống bằng sự an toàn giả tạo. Đức Thánh Cha Phanxicô trong Tông huấn Christus Vivit đã nói với người trẻ:
Hãy mạo hiểm, ngay cả dù điều đó có nghĩa là phạm sai lầm. Đừng đi qua đời sống một cách vô cảm giác, hay tiếp cận thế giới như những khách du lịch. Hãy sôi nổi lên! Hãy xua tan nỗi sợ vốn làm tê liệt các con, để các con không trở thành những xác ướp trẻ. Hãy sống! Hãy dấn thân cho những gì tốt nhất trong đời sống! Hãy mở cửa lồng, thoát ra và bay lên! Xin các con đừng về hưu sớm. (Tông huấn Christus Vivit, số 107)
Catarina khi còn ở tuổi thiếu niên đã có khát vọng được dâng hiến cuộc đời mình cho Thiên Chúa và điều đó gặp phải rất nhiều khó khăn từ gia đình. Ba mẹ không muốn cho Chị thực hiện ước mơ này nên đã dùng đủ mọi cách để ngăn cản Catarina. Catarina đã nói với ba mẹ rằng Chị sẽ không bao giờ kết hôn và cha mẹ Chị không hiểu được ước mơ của Chị. Họ bắt đầu đối xử với Catarina một cách khắc nghiệt và thô bạo. Cha mẹ không cho Chị ở phòng riêng mà bắt Chị làm việc như một đầy tớ để Chị không có thời giờ rảnh rỗi mà nghĩ đến ước mơ của mình. Chúng ta tự hỏi liệu Catarina sẽ giải quyết khó khăn này như thế nào? Từ bỏ ước mơ nghe theo lời cha mẹ chắc chắn Catarina sẽ có một cuộc sống yên ổn, hạnh phúc, nhưng Chị đã đối lại sự cứng cỏi và khắc nghiệt bằng một tấm lòng dịu dàng.
Trong khi làm việc cực nhọc Chị nghĩ mình đang ở trong gia đình Thánh gia Nazaret, Chị tưởng tượng bố Chị là Chúa Giêsu, mẹ Chị là Đức Maria, hết mọi người trong nhà là các Tông đồ. Nhờ sự tưởng tượng này, Catarina đã phục vụ hết mọi người với sự tận tình, chu đáo, vui vẻ, điều đó khiến những người trong gia đình Chị ngạc nhiên.
Hơn nữa để chứng tỏ quyết tâm theo Chúa của mình Chị đã kiên quyết cắt đi mái tóc vàng xinh đẹp. Chính sự kiên quyết, lòng dũng cảm đã khiến Chị thuyết phục được cha mẹ cho Chị theo đuổi ước mơ của mình. Chính thân phụ của Catarina đã nói với Chị: “Con gái yêu quý, Thiên Chúa không cho phép chúng ta mong ước bất cứ điều gì ngược lại với thánh ý Người. Vì thế, nhân danh Ngài, con hãy tự do giữ những gì mà con đã khấn hứa. Từ nay trở đi, không ai trong nhà này được ngăn cản con”.
Cuộc sống luôn luôn phải đối diện với nhiều khó khăn và thách đố. Nhưng chính những lựa chọn khác biệt sẽ tạo nên sự khác biệt, là cơ hội để thử thách bản thân dù rằng sự khác biệt sẽ gặp phải muôn vàn khó khăn, nhưng chính điều đó tạo nên một giá trị sống tích cực và lan tỏa giá trị sống đẹp hơn là chấp nhận đi theo những lối mòn cũ kỹ để rồi chôn vùi tuổi trẻ trong một lối sống bảo thủ, già nua, đánh mất khả năng sáng tạo tuyệt vời của mình.
Người trẻ có sức khoẻ, sức chịu đựng, dám ước mơ, trí tưởng tượng phong phú, và sự “bất cần” vốn có. Sự bất cần trong đời sống ổn định là một nhược điểm, nhưng trong những lúc khó khăn thì sự “bất cần” và “lì” lại có thể trở thành ưu điểm như người ta vẫn nói “Cái khó ló cái khôn”. Kinh nghiệm là kết quả của quá khứ, còn óc tưởng tượng và ước mơ là công cụ để tạo ra tương lai. “Các con hãy dám vượt lên trên chính mình, vì “mình là ai” thì quan trọng hơn là “mình có gì”. Bằng cách này, các con sẽ không trở thành một bản sao” (Tông huấn Christus Vivit, số 107).
Catarina đã chứng minh cho cả thế giới biết rằng Chị đã làm những điều phi thường chỉ bằng việc dám sống cho ước mơ của mình. Đôi khi chấp nhận những ngã rẽ khác nhau trong cuộc đời lại là một cơ hội để chạm đến thành công, chỉ cần chúng ta có khát khao và ước mơ. Chấp nhận bỏ một điều gì đó nhìn có vẻ thành công, yên ổn để sống cho lý tưởng và thực hiện điều mình muốn chưa bao giờ là sai lầm, đúng không.
Bản lĩnh, quyết đoán, cương trực
Hầu hết người trẻ ngày nay không dám liều lĩnh và quyết đoán, tại sao? Có thể có nhiều lý do nhưng một trong những lý do là họ sợ nhận trách nhiệm, họ không dám quyết định cho cuộc đời của mình, họ không dám thực hiện ước mơ, họ nghĩ rằng mình sẽ thất bại và cũng rất đáng thương cho những bạn trẻ phải thực hiện ước mơ của người khác, đó có thể là ông bà hay cha mẹ.
Họ thường trả lời cho câu hỏi “Ai làm đây?” “Ai chịu trách nhiệm?” Thưa chắc chắn không phải là tôi”. Người ta thường xuyên kiếm những lý do để đổ thừa, đổ thừa cho tinh tú, môi trường, không khí, con người, tại người này, tại người kia, tại, tại... họ không chấp nhận mình là chủ thể nhưng luôn xem mình là nạn nhân. Con đường tới thành công chưa bao giờ là dễ dàng. Tuy nhiên những khó khăn trở ngại sẽ rèn cho chúng ta tính kiên trì và chăm chỉ nỗ lực không ngừng nghỉ. Một sự thật không thay đổi là không có bất cứ một thành công nào lại đến một cách dễ dàng, sự thất bại bao giờ cũng đến trước và nhiều hơn thành công. Michael Jeffrey Jordan là một cầu thủ bóng rổ nổi tiếng thế giới của Hoa Kỳ. Anh được xem như một trong những cầu thủ bóng rổ vĩ đại nhất mọi thời đại đã từng phát biểu rằng “Tôi đã thất bại thật nhiều thật nhiều lần trong cuộc đời mình. Và đó cũng là động lực để cho tôi trở nên thành công như bây giờ”.
Người ta ví Catarina như một nữ kiện tướng bảo vệ Giáo Hội. Một người trẻ không sợ hãi khi đối mặt với bất kỳ ai, thậm chí là với Đức Giáo Hoàng.
Đừng nghĩ rằng Catarina không bao giờ gặp thất bại và khó khăn. Những công việc tốt lành mà Catarina làm cho người khác lại bị cho là giả hình và lừa gạt, thậm chí họ còn cho rằng Chị là một kẻ mạo danh lừa đảo, là một phụ nữ dốt nát.
Trong cuộc sống tất cả mọi công việc chúng ta làm hoặc những cố gắng và nỗ lực của chúng ta vì một điều gì đó tốt đẹp cũng không hẳn sẽ được đón nhận. Đó cũng là một thách đố cho người trẻ trong thế giới hôm nay, có thể họ có những ước mơ thật hay, những ý tưởng tuyệt vời để phục vụ cho lợi ích chung, cho cộng đồng nhưng có khi điều đó lại không được đón nhận như là họ nghĩ. Hiện thực luôn có một cái gì đó trần trụi vì nó không được tô hồng, đánh bóng, nhưng không vì thế mà người trẻ sợ hãi hiện thực, hoặc trốn chạy, hoặc chịu vậy, nhưng đối diện với hiện thực, với thực tế cuộc sống bằng tất cả bản lĩnh, sự quyết đoán, lòng cương trực và quyết tâm thực hiện đến cùng ước mơ của mình bao giờ cũng đem lại điều gì đó phi thường.
Catarina cũng vậy, vượt qua khó khăn, thử thách, hiểu lầm và nghi ngờ đã tôi luyện cho Chị một bản lĩnh kiên cường. Thiên Chúa luôn có ý định của Người trên cuộc đời chúng ta mà chúng ta không thể nào hiểu được, điều này có thể chứng minh nơi cuộc đời Catarina, đặc biệt là khi Chị thực hiện một sứ mệnh cao cả là bảo vệ Giáo Hội. Catarina đã viết thư yêu cầu phải đưa Đức Thánh Cha từ Avignon trở về Rôma. Hơn nữa Catarina thân hành đến Avignon để thuyết phục Đức Thánh Cha rời bỏ Avignon trở về ngai tòa của mình ở Rôma. Công việc này không hề đơn giản. Catarina đã gặp nhiều trở ngại từ phía các hồng y, gia đình Đức Thánh Cha và cả người dân Avignon khi họ muốn Đức Thánh Cha phải ở Pháp chứ không trở về Rôma. Catarina càng thuyết phục Đức Thánh Cha thì họ càng đưa ra những lý do ngược lại.
Nhưng cuối cùng Catarina cũng đã thành công trong sứ mệnh của mình khi Đức Thánh Cha đã chấp nhận và trở về Rôma, ngai tòa chính thức của Giáo Hội Công Giáo. Catarina đã phá vỡ những định kiến và những hạn chế áp đặt lên người phụ nữ lúc bấy giờ là phụ nữ không có quyền lên tiếng nói và tham gia vào đời sống chính trị.
Điều này không phải lúc bấy giờ mà ngay cả trong thời đại bây giờ, chúng ta cũng không thể hiểu một người trẻ hơn nữa lại là một phụ nữ như Catarina lấy đâu ra sức mạnh và sự can đảm để dấn thân vào con đường chính trị, trở thành một “sứ giả hòa bình” và một “chiến sĩ đức tin” bảo vệ Giáo Hội.
Người trẻ có nghĩa vụ, trách nhiệm xây dựng Giáo Hội và đất nước. Một xã hội có quá nhiều “chiến tranh và đau thương”, chiến tranh của hận thù, ích kỷ, của vô luân, của tệ nạn đã kéo gì cuộc đời biết bao bạn trẻ trong tội lỗi và cái chết. Thế giới chúng ta đang sống cũng đang tràn ngập trong bạo lực, bạo lực của niềm tin, bạo lực của tiền bạc, truyền thông, giải trí...những thứ bạo lực vây bủa cuộc sống mà nếu chúng ta không đủ bản lĩnh, không đủ sáng suốt và sự khôn ngoan chúng ta sẽ trở thành nạn nhân. Các bạn trẻ ngày nay cũng được mời gọi trở nên “sứ giả hòa bình” như Catarina,
Dấn thân xã hội là một nét đặc biệt của giới trẻ ngày nay. Trong khi một số bạn trẻ thờ ơ, thì nhiều bạn trẻ khác sẵn sàng dấn thân vào những sáng kiến làm việc thiện nguyện, tích cực trong tư cách công dân và tinh thần liên đới xã hội. Họ cần được đồng hành và khích lệ để sử dụng các tài năng của mình cách sáng tạo, và được khích lệ để đảm nhận các trách nhiệm của mình. (Tông huấn Christus Vivit, số 170).
Nếu chúng ta muốn học cách để vượt qua những khó khan và thất bại thì chúng ta cần phải nhận ra rằng đó cũng là một cơ hội tuyệt vời để phát triển bản thân. Chúng ta có thể chứng minh với bản thân rằng mình là một con người mạnh mẽ, và có sức mạnh tinh thần lớn đến nhường nào. Cần tập sống mạnh mẽ, bản lĩnh, can đảm, đừng trốn tránh hiện thực và hiện tại của cuộc sống.
Người ta chỉ đạt được những ước mơ đẹp nhất xuyên qua hy vọng, kiên nhẫn và dấn thân, chứ không phải sự nóng vội. Đồng thời, chúng ta không nên lưỡng lự, sợ phiêu lưu hay phạm sai lầm...ngay cả khi các con phạm sai lầm, các con luôn luôn có thể đứng dậy và bắt đầu lại, vì không ai có quyền cướp đi khỏi các con niềm hy vọng.(Tông huấn Christus Vivit, số 142).
Nt. Maria Kim Ngân, OP