Ngày 27 tháng 6
THÁNH CYRILLÔ ALEXANDRINÔ
Giám Mục, Tiến Sĩ Hội Thánh
(376-444)
Cyrillô sinh năm 376, tại Alexandria nước Ai Cập, là cháu của Đức Théophile, Thượng phụ Alexandria. Ngay từ thiếu thời, Cyrillô thấm nhuần văn chương Hy lạp, cậu bé có những dấu chỉ thiên tài khác thường. Lớn lên Cyrillo thích lối sống ẩn tu nên đã sống ẩn dật trong sa mạc một thời gian. Khoảng năm 412, khi ở độ tuổi trung tuần, Cyrillô được chọn kế vị cậu, trở thành Thượng phụ Alexandria, một thành phố đang ở đỉnh cao ảnh hưởng và quyền lực trong Đế quốc Roma.
Từ khi đảm nhận vai trò Giám Mục giáo phận, Đức Cha Cyrillô tỏ ra là một vị chủ chăn hiền lành, nhân từ và tài ba. Ngài dành tâm huyết canh tân đời sống tín hữu và hăng hái bảo vệ đức tin Kitô giáo. Ngài đặc biệt thương cảm chăm lo giúp đỡ người nghèo khổ, bệnh tật, ân cần khuyên bảo người tội lỗi.
Giữa lúc đó, ở Đông Phương nổi lên một lạc giáo khá mạnh do Nestoriô, Thượng phụ Constantinopolis cầm đầu. Theo Nestoriô, Đức Maia không phải là Mẹ Thiên Chúa, mà chỉ là Mẹ Chúa Giêsu xét về nhân tính mà thôi. Như vậy, Nestoriô phủ nhận hai bản tính nơi Chúa Giêsu, đồng thời phủ nhận cả mầu nhiệm Nhập Thể. Đức cha Cyrillô đã tức tốc đệ trình lên Đức Thánh Cha về lạc giáo, và nhận chỉ thị đảm trách việc chống lại bè rối.
Mùa hè năm 431, Đức cha Cyrillô triệu tập và chủ tọa cộng đồng chung ở Ephesô. Trong những tranh luận với Nestoriô, Đức cha Cyrillô luôn tỏ ra bình tĩnh, hòa nhã, nhưng giáo thuyết lại rất cứng rắn, vững chắc. Ngài xác định rõ ràng chính Thiên Chúa đã trở thành người thật, chính bản tính Thiên Chúa đã hợp với bản tính nhân loại trong lòng Đức Trinh Nữ Maria, Đức Maria phải là Mẹ Thiên Chúa. Cuối cùng Công đồng kết án, truất phế Nestorio, quyết định loại ông khỏi Giáo hội Công giáo.
Đức Giáo Hoàng chuẩn nhận quyết định của công đồng chung Epheso, nhưng Hoàng đế lại có thiện cảm với giám mục Nestoriô, nên không công nhận. Hoàng đế bắt giam Đức cha Cyrillô một thời gian, sau khi được thả ra, ngài thuyết phục được nhà Vua chấp nhận quyết định của Công đồng.
Trích một đoạn thư thánh nhân xác quyết thiên chức Mẹ Thiên Chúa của Đức Maria: “Tôi thật lấy làm lạ có nhiều người nghi ngờ có nên gọi Đức Thánh Trinh nữ là Mẹ Thiên Chúa không. Thật vậy, nếu Đức Giêsu Kitô Chúa chúng ta là Thiên Chúa, thì vì sao không gọi trinh nữ sinh ra Ngài là Mẹ Thiên Chúa?”
Trong quãng đời về sau, thánh nhân luôn hăng hái dấn thân vào cuộc tranh luận Kitô học cho đến khi qua đời năm 444.
Thánh Cyrillo một nhà thần học Hy lạp vĩ đại bậc nhất thời ấy, nơi ngài tràn đầy một tình yêu mạnh mẽ và niềm tin mãnh liệt vào Đức Kitô. Đức Giáo Hoàng Lêô XIII tôn phong ngài làm tiến sĩ Hội thánh vào năm 1882.
Noi gương Thánh Cyrillô Alexandria, người luôn can đảm, kiên vững đấu tranh cho sự thật, bảo vệ đức tin, xin cho chúng ta cũng có được lòng yêu mến Chúa và Giáo hội, trung thành sống đức tin và làm chứng cho Chúa Kitô ngay trong cuộc sống hàng ngày.
Nt. Maria Thu Hằng, OP tóm lược