Ngày 16 tháng 9
THÁNH CORNÊLIÔ Giáo Hoàng (+253)
và THÁNH CYPRIANÔ Giám Mục (200 - 258)
Tử Đạo
Việc phụng vụ mừng kính Thánh Cornêliô Giáo hoàng và Thánh Cyprianô Giám mục tử đạo chung một ngày không chỉ muốn trân trọng tình bằng hữu cao cả giữa hai vị thánh mà còn muốn nhắc nhở tín hữu về tính duy nhất của Giáo hội, nhiệm thể của Đức Kitô.
- Thánh Cornêliô Giáo hoàng
Cornêliô sinh tại Rôma, ngài có một lối sống gương mẫu, trong sạch, và khiêm tốn nên được các tín hữu rất yêu mến, thán phục. Sau khi Đức Giáo Hoàng Fabianô tử đạo 14 tháng trước trong cuộc bách hại của Đêciô, Cornêliô được chọn kế vị ngai tòa Phêrô
Khi vừa lên ngôi, Đức Cornêliô đã phải đối diện với vấn đề lớn nhất thời bấy giờ có liên quan đến Bí tích Thống hối và nhất là vấn đề tái gia nhập Giáo hội của các Kitô hữu đã chối đạo trong thời kỳ bị bách hại. Ngoài ra, ngài cũng phải đương đầu với cuộc ly khai đầy gương mù của một giáo hoàng giả là Novatianô, một linh mục đầy tham vọng, và được linh mục Novatô người Châu Phi hậu thuẫn. Novatianô phản đối tính hợp pháp của ngôi giáo hoàng của Đức Cornêliô. Ông cũng chủ trương rằng những người phạm trọng tội như sát nhân, ngoại tình, gian dâm hoặc tái hôn thì Giáo hội không có quyền tha tội. Hai người này nổi loạn, nỗ lực tuyên truyền và lôi kéo được một số tín hữu và cả một số Giám mục đi theo.
Đức Cornêliô triệu tập công đồng Rôma và cho phép những tín hữu đã chối đạo trong thời kỳ bị bách hại, được trở lại với Giáo hội qua “phương dược Bí tích thống hối”. Mặc dù luôn nổi danh vì các nhân đức, sự khôn ngoan cũng như áp dụng phương cách nhẹ nhàng lẫn cứng rắn, Đức Cornêliô vẫn không đưa dẫn được hai người phản bội này trở lại với con đường ngay chính trong Giáo Hội.
Các giám mục Phi châu đặc biệt tuyên xưng lòng trung thành và yêu mến đối với Đức Giáo hoàng Cornêliô. Cụ thể, Đức Giám mục Cyprianô giáo phận Carthagô đã gởi cho Đức Cornêliô những lá thư an ủi và khích lệ.
Khi Hoàng đế Gallo mở lại cuộc bắt đạo, Đức Cornêliô bị lưu đày tới Contumcella và từ trần trong khi lưu đầy vào năm 253. Vì phải chịu đau khổ rất nhiều với tư cách là giáo hoàng, Đức Cornêliô được mọi người xem như là Thánh Tử đạo.
2. Thánh Cyprianô Giám Mục Tử Đạo (210 - 258)
Thánh Cyprianô là một khuôn mặt sáng chói trong Giáo Hội sơ khai, ngài sinh khoảng năm 210 tại Châu Phi, trong một gia đình quý phái ngoại giáo.
Ngay khi còn trẻ, Cyprianô đã rất nổi tiếng về khả năng văn chương và tài hùng biện, và có lối sống buông thả giống như nhiều thanh niên thời đó. Sau khi trở lại với đức tin Kitô giáo, Cyprianô bán hết gia sản để phân phát cho người nghèo và cũng quyết sống độc thân, dâng hiến đời mình để phụng sự Chúa. Ngài cũng từ bỏ văn chương để học hiểu Kinh Thánh, một số tác phẩm và một số tuyển tập thư tín của ngài góp phần rất lớn làm phong phú nền văn chương Kitô giáo.
Dù mới trở lại chưa đầy một năm nhưng lòng nhiệt thành và hoạt động truyền giáo của Cyprianô đã vang dội khắp nơi. Ngài được phong chức linh mục và vào năm 249, được tấn phong giám mục thành Carthagô.
Sau khi biết rõ việc tuyển chọn hợp pháp của Đức Côrnêliô, giám mục Cyprianô đã hết lòng khích lệ và nâng đỡ ngài để mang lại sự hợp nhất cho Giáo hội.
Một năm sau, hoàng đế Đêciô bắt đầu một cuộc bách hại khốc liệt và có hệ thống hơn, cả Phi Châu cùng sống trong lo sợ. Giám mục Cyprianô đã rút vào nơi bí mật và điều hành giáo phận trong âm thầm. Bằng những lá thư luân lưu, ngài khuyến khích các tín hữu bị tù đày can đảm giữ vững đức tin, và những người chối đạo sám hối trở về với Giáo Hội. Khi cuộc bách hại tạm lắng, một mặt ngài tìm cách nâng cao nếp sống luân lý đạo đức của đoàn chiên sống phóng túng do ảnh hưởng của cuộc bách hại, đàng khác, ngài lo kiếm tiền để giải thoát cho hàng trăm ngàn người bị bắt làm nô lệ. Ngoài ra, ngài còn viết nhiều sách để kêu gọi những người theo ly giáo Novatianô quay về hiệp nhất với Giáo Hội.
Năm 257, hoàng đế Valêrianô ban hành sắc lệnh bách hại đạo Công Giáo lần nữa, Giám mục Cyprianô bị bắt và đưa đi lưu đày. Ngài cương quyết từ chối dâng hương tế thần, can đảm hiến dâng mạng sống để làm chứng cho Chúa Kitô vào ngày 14 tháng 9 năm 258.
Các thư từ và các tác phẩm của Giám mục Cyprianô cho thấy tâm hồn của một vị mục tử đích thực, luôn đứng ở chỗ nguy hiểm nhất để nâng đỡ các anh chị em đang phải chịu bách hại, và luôn dành hết tâm lực để duy trì sự hiệp nhất trong Hội Thánh.
Mừng lễ hai thánh Cornêliô và Cyprianô, xin Chúa giúp chúng ta luôn giữ vững đức tin trong mọi cảnh huống và can đảm làm chứng cho Người bằng chính đời sống thực tế hằng ngày của chúng ta.
Nt. Maria Kim Phúc tóm lược